KWALIFIKACJA TLO.01

TLO.01.2 - Podstawy obsługi technicznej wyposażenia awionicznego i elektrycznego statków powietrznych (Egzamin zawodowy kwalifikacja TLO.01)

1. stosuje zasady sporządzania rysunku technicznego maszynowego i elektrycznego
• interpretuje normy dotyczące rysunku technicznego maszynowego i elektrycznego
• sporządza szkice części maszyn
• sporządza proste schematy obwodów elektrycznych
• wykonuje rysunki techniczne i wymiarowanie części maszyn (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• odczytuje informacje z rysunku technicznego dotyczące budowy urządzeń
• wyjaśnia budowę urządzeń na rysunkach technicznych
• opisuje znormalizowane zasady tolerancji i pasowań
• określa na rysunku rodzaj stosowanych pasowań
• oblicza luzy dla pasowań

2. charakteryzuje rodzaje specjalnych części statków powietrznych i ich podzespołów
• opisuje przykładowe zastosowania specjalnych części statków powietrznych i ich podzespołów
• rozróżnia rodzaje specjalnych części statków powietrznych i ich podzespołów − przewody sztywne i giętkie, sprężyny, łożyska, przekładnie pasowe, przekładnie łańcuchowe, przekładnie zębate, drążki sterownicze, dźwigniki śrubowe, linki sterownicze oraz ich rolki i napinacze, linki Bowdena
• wyjaśnia przykładowe metody montażu i demontażu specjalnych części statków powietrznych i ich podzespołów

3. Kwalifikacje w zawodzie TLO.01 - określa przewody i złącza elektryczne w samolocie (system EWIS, Electrical Wiring Interconnection System)
• opisuje techniki łączenia i izolowania przewodów elektrycznych
• opisuje metody testowania ciągłości przewodów elektrycznych
• opisuje wybraną metodę obsługi złącz elektrycznych i narzędzia do obsługi
• opisuje wybrane techniki wykonania, naprawy lub ochrony wiązek elektrycznych (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• opisuje metody i elementy mocowania wiązek elektrycznych do konstrukcji samolotu

4. określa techniki połączeń mechanicznych
• opisuje rodzaje połączeń rozłącznych i podaje przykłady ich zastosowania
• wymienia standardy dla wybranych połączeń rozłącznych
• opisuje technologie stosowane do wykonywania połączeń rozłącznych
• określa metody zapewnienia trwałości połączeń rozłącznych (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• opisuje połączenia rozłączne i podaje przykłady ich zastosowania, w tym nitowania, spawania, lutowania twardego i miękkiego
• opisuje technologie stosowane do wykonywania połączeń nierozłącznych
• wymienia parametry zapewniające trwałość połączeń nierozłącznych
• opisuje zakresy i sposoby sprawdzania połączeń nierozłącznych
• opisuje narzędzia do wykonywania połączeń nierozłącznych

5. Kwalifikacje zawodowe - rozróżnia materiały konstrukcyjne
• określa właściwości metalowych materiałów konstrukcyjnych (nieżelaznych i zawierających żelazo)
• dobiera sposoby obróbki cieplnej metalowych materiałów konstrukcyjnych w celu uzyskania założonych właściwości
• opisuje zasady obróbki metalowych materiałów cienkościennych
• określa technologie obróbki metalowych blach cienkich (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• określa metody sprawdzania konstrukcji z blach cienkich
• opisuje właściwości i zastosowanie tworzyw sztucznych, kompozytów, drewna, materiałów gumowych i tkanin i innych materiałów niemetalowych
• ocenia wpływ warunków otoczenia na żywotność materiałów niemetalowych
• opisuje metody sprawdzania jakości materiałów niemetalowych
• opisuje sposoby napraw materiałów niemetalowych

6. dobiera sposoby ochrony przed korozją i usuwania korozji konstrukcji oraz podzespołów samolotu
• wyjaśnia przyczyny powstawania korozji elementów metalowych samolotu
• wymienia rodzaje korozji elementów metalowych samolotu
• opisuje sposoby ochrony przed korozją elementów samolotu
• opisuje sposoby wykrywania i usuwania korozji elementów samolotu (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• opisuje przykładowe sposoby ochrony przed korozją elementów samolotu dostosowane do warunków eksploatacji i ich specyfiki

7. wykonuje pomiary warsztatowe wielkości mechanicznych
• opisuje molekularne podstawy powstawania ładunków elektrycznych
• wymienia podstawowe wielkości elektryczne, ich jednostki i czynniki na nie wpływające
• rozróżnia metody pomiarów warsztatowych
• dobiera przyrządy pomiarowe (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• określa właściwości metrologiczne wybranych przyrządów pomiarowych
• szacuje błędy pomiarowe i interpretuje wyniki pomiarów warsztatowych

8. posługuje się podstawowymi pojęciami z zakresu elektrotechniki
• opisuje molekularne podstawy powstawania ładunków elektrycznych
• wyjaśnia prawa i zjawiska związane z elektrycznością statyczną i przewodnictwem
• wymienia podstawowe wielkości elektryczne, ich jednostki i czynniki na nie wpływające

9. opisuje zjawiska związane z prądem stałym
• wymienia źródła prądu stałego i ich właściwości
• wymienia i wyjaśnia podstawowe prawa dla obwodów elektrycznych prądu stałego
• oblicza wartości wielkości elektrycznych w przykładowych obwodach elektrycznych prądu stałego
• oblicza rezystancję zastępczą układów (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• oblicza pojemność zastępczą układów
• oblicza wielkości elektryczne w obwodach elektrycznych prądu stałego na podstawie praw Ohma i Kirchhoffa
• wymienia typowe elementy stosowane w obwodach elektrycznych prądu stałego
• wykonuje pomiary podstawowych wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych prądu stałego
• oblicza błędy pomiarowe i interpretuje wyniki pomiarów

10. Wymagania w kwalifikacjach zawodowych - określa działanie i budowę maszyn elektrycznych prądu przemiennego
• opisuje zjawiska magnetyzmu, indukcji i samoindukcji
• wymienia prawa stanowiące podstawę działania maszyn elektrycznych prądu przemiennego
• opisuje działanie, budowę i zastosowanie transformatorów
• opisuje działanie, budowę i zastosowanie prądnic prądu przemiennego (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• opisuje działanie, budowę i zastosowanie silników prądu przemiennego

11. posługuje się pojęciami z zakresu elektroniki
• rozpoznaje elementy półprzewodnikowe obwodów elektronicznych
• opisuje budowę, działanie i zastosowanie diod
• opisuje budowę, działanie i zastosowanie tranzystorów
• określa obwody scalone (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• opisuje działanie wybranych obwodów scalonych

12. określa systemy elektronicznych technik cyfrowych statków powietrznych
• określa typowe rozmieszczenie przyrządów elektroniki cyfrowej w statku powietrznym
• wyjaśnia działanie typowych bramek logicznych
• wymienia rodzaje monitorów ekranowych stosowanych w kabinie pilotów
• stosuje techniki zabezpieczające urządzenia statku powietrznego przed elektrycznością statyczną (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• opisuje możliwy wpływ silnych pól magnetycznych na urządzenia elektroniki cyfrowej statku powietrznego
• wymienia metody zabezpieczenia przed skutkami uderzenia pioruna
• rozpoznaje typowe cyfrowe systemy w samolocie: ECAM (Electronic Centralised Aircraft Monitor), EFIS (cyfrowe systemy parametrów lotu, electronic flight instrument system), GPS (system nawigacji satelitarnej, Global Positioning System), TCAS (pokładowy system zapobiegający zderzeniom statków powietrznych, Traffic Alert and Collision Avoidance System), zintegrowane moduły awioniczne, systemy kabinowe, systemy informatyczne
• opisuje funkcje wybranych systemów cyfrowych oraz ich testowanie (BITE) (Built-In Test Equipment)
• opisuje zasady zabezpieczania oprogramowania przed skutkami niezatwierdzonych zmian

13. posługuje prawami z zakresu aerodynamiki i mechaniki lotu
• określa parametry atmosfery wzorcowej
• wymienia podstawowe wielkości fizyczne stosowane w aerodynamice
• wyjaśnia prawo Bernoulliego
• wyjaśnia pojęcia i parametry związane z opływem powietrza wokół statku powietrznego (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• wskazuje elementy wpływające na sterowność i stateczność statku powietrznego
• interpretuje wielkości opisujące charakterystyki aerodynamiczne
• wyjaśnia wpływ elementów mechanizacji skrzydła na charakterystyki aerodynamiczne
• wyjaśnia powstawanie sił działających na statek powietrzny w różnych fazach lotu i ich wpływ na tor lotu
• opisuje działanie wybranych elementów sterowania i mechanizacji skrzydła
• opisuje zjawiska aerodynamiczne dla wirującego płata
• wyjaśnia pojęcia: liczba Macha i krytyczna liczba Macha

14. przedstawia pomiary wielkości mechanicznych metodami elektrycznymi
• opisuje przetworniki: rezystancyjne, pojemnościowe, indukcyjne, transformatorowe, piezoelektryczne, hallotronowe, stykowe i elektromaszynowe
• opisuje błędy układów i przyrządów pomiarowych przetwarzających wielkości mierzone
• wykonuje pomiary wielkości mechanicznych opisujących stan przetworników pomiarowych

15. wykonuje prace z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych
• objaśnia budowę elementów elektrycznych i elektronicznych na podstawie rysunku
• stosuje narzędzia do wykonywania połączeń układów elektrycznych oraz elektronicznych
• wykonuje demontaż i montaż urządzeń
• ocenia jakość wykonanych operacji montażowych

TLO.01.3 - Obsługa techniczna statków powietrznych w zakresie wyposażenia awionicznego i elektrycznego (Egzamin zawodowy kwalifikacja TLO1)

1. posługuje się przepisami prawa lotniczego w zakresie dotyczącym obsługi technicznej i eksploatacji statków powietrznych
• opisuje funkcje Międzynarodowego Zrzeszenia Przewoźników Powietrznych IATA ( International Air Transport Association), Komisji Europejskiej, Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego EASA ( European Aviation Safety Agency) i Urzędu Lotnictwa Cywilnego
• opisuje wymagania dotyczące personelu poświadczającego zawarte w części 6

  TLO.01.3 - 61)

• określa wymagania dla organizacji i obsługi części 14

  TLO.01.3 - 51) i części M podsekcji F

4. opisuje wymagania dotyczące operacji i operatorów lotniczych (Egzamin zawodowy kwalifikacja TLO1)
1. część 66, część 145, część M, część M podsekcja F – załączniki do rozporządzenia Komisji (UE) nr 1321/2014 z dnia 26 listopada 2014 r. w sprawie ciągłej zdatności do lotu statków powietrznych oraz wyrobów lotniczych, części i wyposażenia, a także w sprawie zatwierdzeń udzielanych organizacjom i personelowi zaangażowanym w takie zadania (Dz. Urz. UE L 362 z 17.12.2014, str. 1, z późn. zm.):
• część 66 – załącznik III dotyczący licencjonowania personelu obsługi technicznej statków powietrznych;
• część145 – załącznik II dotyczący certyfikowanych organizacji obsługi technicznej statków powietrznych;
• część M – załącznik I dotyczący wymagań w zakresie ciągłej zdatności do lotu statków powietrznych;
• część M, podsekcja F – załącznik I dotyczący organizacji obsługi technicznej statków powietrznych. (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• opisuje wymagania certyfikacyjne dla statków powietrznych w części 2
• oraz EASA CS-23, 25, 27, 2

  TLO.01.3 - 93)

• wymienia obowiązujące dokumenty niezbędne do certyfikacji samolotu i jego wyposażenia
• opisuje wymagania ciągłej zdatności do lotu zawarte w części 21 i części M
• wymienia i opisuje dokumenty samolotu wymagane przez przepisy Unii Europejskiej i krajowe − programy obsługi, dyrektywy zdatności, biuletyny techniczne, dokumentację napraw i przeróbek samolotu, dokumentację potwierdzającą obsługę
• wymienia minimalne wyposażenie do lotów próbnych
2. posługuje się dokumentacją techniczno- obsługową statków powietrznych sporządzoną w języku polskim i języku angielskim
• wyjaśnia i stosuje specyfikację standardu ATA 10

  TLO.01.3 - 04)

• opisuje i stosuje Podręcznik Obsługi Statku Powietrznego AMM (Aircraft Maintenance Manual)
• opisuje i stosuje Ilustrowany Katalog Części (IPC – Illustrated Part Catalogue)
• opisuje i stosuje Podręcznik Usuwania Niesprawności (FIM – Fault Isolation Manuals) (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• opisuje i stosuje Podręcznik Obsługi Podzespołów (CMM –Component Maintenance Manual)
• opisuje i stosuje Podręcznik Napraw Konstrukcji (SRM – Structural Repair Manual)
• opisuje i stosuje Podręcznik Narzędzi i Wyposażenia (ITEM – Illustrated Tool and Equipment Manual)
• opisuje i stosuje Podręcznik Schematów Elektrycznych (WDM – Wiring Diagram Manual)
• lokalizuje na podstawie schematów miejsce zamontowania wybranych urządzeń
• korzysta z dokumentacji technicznej w wersji elektronicznej
• wyjaśnia budowę wybranych urządzeń na podstawie schematów i rysunków technicznych zawartych w dokumentacji technicznej
• odczytuje informacje z rysunków technicznych i schematów zawartych w dokumentacji technicznej
3. Kwalifikacje w zawodzie TLO1 - rozróżnia elementy konstrukcyjne płatowca statku powietrznego
• wymienia podstawowe zespoły konstrukcyjne i ich przeznaczenie
• wyjaśnia strefowy system identyfikacji na wybranych przykładach
• część 21 – wymagania i procedury dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz organizacji projektujących i produkujących ustanowione w załączniku I do rozporządzenia Komisji (UE) nr 748/2012 z dnia 3 sierpnia 2012 r. ustanawiającego przepisy wykonawcze dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dotyczące certyfikacji organizacji projektujących i produkujących (Dz. Urz. UE L 224 z 21.08.2012, str. 1, z późn. zm.).
• EASA CS-23, CS-25, CS-27, CS-29: przepisy dotyczące certyfikowania samolotów i śmigłowców EASA (European Aviation Safety Agency Certification Specification for Aeroplanes and Rotorcraft).
• ATA 100 (Air Transport Association 100 Chapter System): system klasyfikacji zespołów i podzespołów statków powietrznych, np. ATA 31 – przyrządy pokładowe, ATA 22/27 – podzespoły autopilota, ATA 34 – systemy nawigacji, ATA 24/33 – systemy elektroenergetyczne i oświetlenia statku powietrznego, ATA 21/25/26/28/29/30/32/35/36/38 – systemy płatowca, ATA 52/53/56 – elementy konstrukcyjne kadłuba, ATA 29 – instalacja hydrauliczna.
• opisuje elementy ochrony przed wyładowaniami atmosferycznymi
• opisuje zasady umacniania elementów konstrukcji płatowca statku powietrznego
4. charakteryzuje przyrządy pokładowe statku powietrznego
• opisuje przeznaczenie przyrządów pokładowych (ATA
• wyjaśnia budowę, działanie i funkcje przyrządów areometrycznych: wysokościomierza, prędkościomierza, wariometru, machometru, wskaźnika wysokości i ciśnienia kabinowego, centrali areometrycznej, odbiorników ciśnień
• opisuje działanie systemu ostrzegania o bliskości ziemi
• przedstawia pokładowe systemy rejestracji parametrów lotu (CVR – cockpit voice recorder, FDR – flight data recorder) (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• opisuje działanie systemów pomiaru i wskazań ciśnienia oraz temperatury
• opisuje działanie systemu pomiaru i wskazań ilości paliwa
• wyjaśnia budowę, zasadę działania i funkcje przyrządów giroskopowych: sztucznego horyzontu, bezwładnościowego układ kursu, pionu giroskopowego, wskaźnika kursu, busoli giromagnetycznej, zakrętomierza, koordynatora zakrętu
• opisuje budowę, działanie systemów wskazań kąta natarcia, ślizgu i przeciągnięcia
• interpretuje wskazania przyrządów zespolonych takich jak EADI (sztuczny horyzont, Electronic Attitude Direction Indicator), EHSI (wskaźnik kursu, Electronic Horizontal Situation Indicator), EICAS (system wskazań i ostrzeżeń o nieprawidłowych parametrach pracy silnika, engine-indicating and crew-alerting system), ECAM (scentralizowany, elektroniczny system monitorujący parametry samolotu, Electronic Centralised Aircraft Monitor), MFD (zespolony cyfrowy wyświetlacz wielofunkcyjny, multi- function display), PFD (główny wyświetlacz, primary flight display)
• opisuje działanie i funkcje systemów ostrzegania załogi
• opisuje budowę i działanie systemu pomiaru i oceny wibracji
• opisuje budowę i działanie wyświetlacza „glass cockpit"
5. Kwalifikacje zawodowe - charakteryzuje systemy awioniczne, elektryczne i płatowcowe statku powietrznego
• opisuje przeznaczenie, zasady działania i podzespoły autopilota (ATA 22/
• opisuje przeznaczenie i zasady działania różnych systemów radiokomunikacji (ATA
• opisuje przeznaczenie i zasady działania różnych systemów nawigacji (ATA
• opisuje przeznaczenie i działanie systemu elektroenergetycznego i oświetlenia statku powietrznego (ATA 24/
• (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• opisuje przeznaczenie i działanie systemów płatowca (ATA 21/25/26/28/29/30/32/35/36/

  TLO.01.3 - 38)

6. charakteryzuje napędy statków powietrznych
• opisuje budowę i działanie silników turbinowych i tłokowych
• opisuje funkcje głównych podzespołów napędów lotniczych
• wyjaśnia zasadę działania i funkcje układów rozruchu oraz zapłonu silników
• wyjaśnia zasadę działania i funkcje układów sterowania silnikiem turbinowym i tłokowym (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• wyjaśnia zasadę działania elektronicznego systemu sterowania silnikiem FADEC ( Full Authority Digital Engine Control)
• wyjaśnia zasadę działania APU (pomocniczy zespół napędowy, auxiliary power unit)
• wykonuje pomiary wielkości opisujących stan wyposażenia elektrycznego zespołu napędowego
7. charakteryzuje czynności obsługi technicznej statku powietrznego
• opisuje wykonanie czynności obsługi serwisowej (przedstartowej) na podstawie dokumentacji
• opisuje wykonanie wybranych czynności obsługi liniowej na podstawie dokumentacji technicznej
• opisuje wykonanie wybranych czynności obsługi hangarowej na podstawie dokumentacji technicznej
• opisuje wykonanie wybranych czynności obsługi technicznej po nietypowych warunkach eksploatacji (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• interpretuje wyniki sprawdzania stanu statku powietrznego i jego systemów
• wyjaśnia zasady podnoszenia i podpierania statku powietrznego i warunki bezpieczeństwa podczas tych czynności
• wyjaśnia zasady wyważania i wymienia niezbędne dokumenty
• oblicza położenie środka masy na podstawie podanych parametrów
• wyjaśnia zasady niwelacji statku powietrznego
• wyjaśnia zasady holowania i park